۷ روش عملی برای بهبود مهارت سخنرانی
۱- بهتر است سخنرانی خود را با معرفی موضوع شروع کنید
معمولاً مخاطب در ۳۰ الی ۶۰ ثانیه اول یک سخنرانی تصمیم میگیرد که به حرفهای سخنران گوش بدهد و یا اینکه گوشی خود را چک کند؛ بنابراین شما باید سخنرانی خود را به گونهای جذاب شروع کنید. چند تا از بهترین روشهای شروع یک سخنرانی عبارتاند از:
- تعریف یک داستان یا استفاده از نقلقول برای جلب توجه مخاطبان
- توضیح دادن اهمیت موضوع
سریعترین راه برای جلب توجه مخاطب شامل موارد زیر میشود:
- برای تعریف کلمهای از فرهنگ لغت استفاده کنید
- جوک یا لطیفه بگویید (البته لطیفهای که جدید و متناسب با شرایط باشد)
- در مورد خود صحبت کنید
- واقعیتی را تعریف کنید (البته تعریف داستان بهتر است)
البته میتوانید برای معرفی موضوع خود، روشهای مختلفی را تست کنید که این کار به مخاطبان شما کمک میکند تا باموضوع سخنرانی شما ارتباط بهتری برقرار کنند.
۲- بر روی محتوا و ساختار کار کنید
بعد از اینکه توجه مخاطبان را نسبت به خود جلب کردید، باید به آنها هدف و مقصود خود را نشان دهید؛ برای این منظور از روش زیر استفاده میکنیم:
روش هدف طلایی
- هدف را پیدا کنید. هر صحبتی باید یک هدف داشته باشد و تمام بخشهای سخنرانی هم باید به آن هدف مرتبط باشند.
- محتوای خود را ویرایش کنید. شما باید بتوانید بخشهایی که مرتبط با هدف اصلی شما نیستند را حذف کنید.
- لحظات کلیدی و مهم را به متن اضافه کنید. لحظات کلیدی و مهم شامل تعریف کردن داستانها و نمونههایی است که با تصویرسازی به هدف شما قدرت میبخشند.
- لحظات کلیدی را به یکدیگر ربط بدهید. محتوای سخنرانی خود را میتوانید با ربط دادن لحظات کلیدی به هم، به دست بیاورید؛ بنابراین به جای اینکه محتوای خود را خط به خط بنویسید، میتوانید بخش به بخش و یا داستان به داستان کار کنید.
اگر سخنرانی هدفمند نباشد و به خوبی هم سازماندهی نشود، توجه مخاطبان را از دست خواهید داد. هدف شما از سخنرانی باید این باشد که افراد را از اول تا آخر صحبتهای خود، هم از نظر روانی و هم از نظر فیزیکی در سر جای خود نگاه دارید تا مطمئن شوید که محتوای شما کوتاه و هدفمند است.
۳- در هنگام ارائه سخنرانی از تئوری موسیقی استفاده کنید
شما به خاطر مکث، سرعت یا صدای خاص یک آهنگ از آن لذت میبرید. عناصر موسیقی هم میتوانند بر روی لذت بردن/ نبردن مخاطبان از گوش دادن به سخنرانی شما تأثیر بگذارند. ۸ درس در مورد نوشتن متن سخنرانی که میتوانید از ترانه نویسها یاد بگیرید به همراه جزئیات عناصر موسیقی که میتوانید در سخنرانی خود به کار ببرید؛ عبارتاند از:
- سه صدایی
- برگردان یا بند ترجیع
- هم آهنگی
- هماهنگی
- ریتم
- قافیه
- انعکاس صدا
- جلوههای صوتی
میتوانید از عناصر مختلفی در هنگام سخنرانی استفاده کنید تا از اثرات شگفتانگیز آن بر روی مخاطبان بهرهمند شوید. از همین حالا شروع به تمرین کنید و از عناصر موسیقی در حین صحبت کردن استفاده نمایید. مخاطبان شما متوجه نمیشوند که شما از چه عناصری استفاده کردهاید، اما آنها از اینکه شما پیام خود را به این خوبی ارائه میدهید، لذت زیادی خواهند برد.
۴- بر روی ارتباط غیرکلامی هم کار کنید
طبق تحقیقاتی که انجام شده است، ۹۳ درصد از کلیه ارتباطات به صورت غیرکلامی انجام میشود. اگر این تحقیقات درست باشد، اگر شما ژستها، حالات صورت و حرکات خود را نتوانید درک و مدیریت کنید، تنها ۷ درصد از ارائه برای شما باقی میماند که به شکل کلامی است. برای اینکه بتوانید ارتباط غیرکلامی خوبی با مخاطبان برقرار کنید، به نکات زیر توجه کنید:
- همیشه حواستان باشد که به طور صاف و مستقیم بنشینید و بایستید
- از ژستها و حرکات طبیعی استفاده کنید که به طور ناخودآگاه انجام میشوند و همچنین نشان دهنده موضوعی هستند که در مورد آن صحبت میکنید
- از فضایی که در اختیار دارید، برای حرکت از این طرف به آن طرف استفاده کنید
- حالت صورتتان درست مطابق موضوعی باشد که دارید در مورد آن صحبت میکنید و حسی که نسبت به صحبتهای خود دارید را در صورتتان نشان دهید
- با مخاطبان ارتباط چشمی برقرار کنید
شما نباید کارهای زیر را انجام دهید:
- یک ژست را نباید بارها و بارها تکرار کنید
- نباید با سرعت زیاد یا بیش از حد، از این طرف به آن طرف بروید
- نباید به دیوار نگاه کنید بلکه باید با مخاطبان خود ارتباط چشمی خوبی برقرار کنید
سعی کنید بر روی ارتباطات غیرکلامی که میتواند توجه مخاطبان را به خوبی جلب کند و به جالبتر شدن سخنرانی و لذت بیشتر مخاطبها هم کمک میکند، بیشتر کار کنید.
۵- ترس و اضطراب خود را کنترل کنید
ترس از سخنرانی در برابر عموم، کاملاً طبیعی و شایع است، اما این ترس نباید مانعی برای صحبت کردن در یک جلسه یا در حضور گروهی از افراد شود. مقالات بیشماری در مورد کنترل و مدیریت ترس در حین سخنرانی عمومی نوشته شده است، اما دو ایده اصلی وجود دارد که میتوانید برای پیشرفت خود از آنها استفاده کنید.
۱-۵ از منطقه امن خود بیرون بیایید و با چالشها مواجه شوید
شما میتوانید با روبهرو شدن با چالشهای درونی، از منطقه امن خود خارج شوید. هر انسانی با چالشهای متفاوتی روبهرو میشود و افراد مختلف، منطقه امن متفاوتی نسبت به یکدیگر دارند. ممکن است چالش شما این باشد که کسی را برای ناهار دعوت کنید، در کلاسی ثبتنام کنید و یا با یک فرد غریبه در کافیشاپ صحبت کنید.
۲-۵ با ترس خود مواجه شوید
ممکن است در هر لحظه و در هر شرایطی از چیزی بترسید و هیچ ربطی به گروهی که میخواهید برای آنها سخنرانیکنید یا برنامهریزی که از قبل کردهاید هم ندارد. مهم این است که:
- دلایل و نشانههای اضطراب خود را شناسایی نموده و برای رسیدگی به آنها از روشهای خاصی استفاده کنید
- درک کنید که هیچ وقت نمیتوانید از شر ترس خلاص شوید ولی میتوانید آن را به خوبی مدیریت کنید
هیچ درمان خاصی برای اضطراب وجود ندارد، اما میتوانید یاد بگیرید که چگونه آن را مدیریت کنید تا مطمئن شوید که درست همان سخنرانی را ارائه میدهید که از قبل در مورد آن برنامهریزی کردهاید و برای آن آماده شدهاید. مدیریت ترس چه به صورت برنامهریزی شده انجام شود و چه بدون برنامهریزی باشد، میتواند کاری کند تا سخنرانی مؤثرتر و جذابتری را در حضور هر مخاطبی ارائه دهید.
۶- نحوه واکنش مخاطبان خود را پیشبینی کرده و آنها را مدیریت کنید
برای بهبود مهارتهای سخنرانی، بخش بزرگی از یادگیری میتواند این باشد که خود را از مرکز توجه حذف کنید و کمی به مخاطبانی که قرار است در مورد میزان موفقیت شما در ارائه سخنرانی تصمیم بگیرند هم توجه کنید. برای اینکه به مخاطب خود توجه بیشتری کنید، میتوانید تمرینات زیر را انجام دهید:
- از زبان، نمونهها و داستانهای مناسب برای مخاطبان استفاده کنید. هر کلمهای، مثالی یا داستانی باید درخور و مناسب دانستههای مخاطب باشد تا صحبتهای شما کاملاً مرتبط و جذاب به نظر برسد.
- برای حواسپرتی تمرین کنید. فهرستی از چیزهایی تهیه کنید که میتواند حواس شما را در حین سخنرانی پرت کند. استفاده از عبارات تکراری به طور ناخودآگاه و یا قرار گرفتن وضعیتی که تلفن همراه زنگ میخورد، صحبت کردن و ارسال پیامک توسط مخاطبها و یا ایجاد مشکلاتی در هنگام استفاده از لپتاپ میتواند حواس شما را پرت کند. برای چنین مواردی از قبل آماده شوید تا در حین سخنرانی مشکلی پیش نیاید.
- فهرستی از سؤالات بالقوه مخاطبان را تهیه کنید. البته ممکن است این لیست بعد از ارائه سخنرانی و صحبتهای شما نوشته شود. این لیست به شما کمک میکند تا آرام باشید و واکنشهای مخاطبان را در یکجا جمعآوری کنید.
- حواسپرت نباشید. اگر لباسها، فونتها یا رنگهای روی پاورپوینت، تکرار کلامی یا حرکات شما باعث پرت شدن حواس مخاطبها شود، ممکن است جلب دوباره توجه مخاطب به پیام شما کار سختی باشد.
۷- از صدا و تصویر را برای ایجاد تغییرات آگاهانه و همچنین به منظور نظارت بر پیشرفت مهارتهای خود در سخنرانی استفاده کنید
موسیقیدانان و ورزشکاران از ویدیو برای شناسایی عادتهای بد و تکنیکهای ضعیفشان استفاده میکنند. آنها تا زمانی بر روی عملکرد خود نظارت دارند که کاملاً مطمئن شوند که در حال پیشرفت هستند. وقتی تمرین میکنید، کنفرانسی را ارائه میدهید و یا حتی وقتی برنامه کاری را اداره میکنید، از خود فیلم بگیرید. البته به دنبال راههایی برای بهبود موارد زیر که قبلاً در موردشان بحث کردیم هم باشید:
- معرفی و محتوا
- ارائه
- حرکت و ژست
- منطقه امن
- مشارکت مخاطبان
علاوه بر تهیه ویدئو یا صدا از خود، میتوانید برنامه سخنرانیهای جذاب زیر را هم مشاهده کنید:
- نحوه هدایت گفتگوها و مصاحبههای میزبانهای نمایش تلویزیونی که به صورت میزگرد برگزار میشود
- نحوه ارائه و تنظیم وقت توسط کمدینها (هنرپیشه های نمایشهای خندهدار)
- نحوه معرفی و محتوا در سخنرانیهای سخنرانان ممتاز
- آرامش شخصیتهای یوتیوب در جلوی دوربین و حرکاتشان
فیلمهای خود را ببینید و یا به صدای خود گوش کنید و همچنین فیلمهای سایر سخنرانها را بشنوید تا بتوانید عادات خوب و بد خود را به راحتی تشخیص دهید و همچنین به طور منظم میتوانید مهارتهای جدیدی را کسب کنید تا توانایی سخنرانی خود را در برابر عموم بهبود ببخشید.
مهارتهای سخنرانی عمومی خود را ارتقا بدهید تا مخاطبان صدای شما را بهتر بشنوند
با کمک کارهای عملی که در این مقاله توضیح دادیم، میتوانید مهارتهای سخنرانی خود را در برابر عموم ارتقا دهید. در واقع، همهی ما در نهایت با مخاطبها صحبت کردهایم؛ حالا چه چند نفر باشند چه صدها نفر. هنگامی که زمان سخنرانی شما فرا میرسد، شما باید آماده بشوید تا نه تنها در برابر مخاطبها صحبت کنید بلکه باید کاری کنید تا صدای شما بهتر شنیده شود.
منبع: چطورپدیا