مرحله اول: موارد پیشگیری را از پیش مطالعه کنید
۱- لکه ها را بررسی کنید. برچسبهای لباسها معمولاً حاوی توضیحات مفیدی در مورد از بین بردن لکهها هستند. بعلاوه، اطلاعات آورده شده در اتیکت به شما کمک میکند تا با روشهای شستشوی نامناسب به لباس خود آسیب نزنید.
۲- لکه را در معرض آب قرار دهید. همیشه قبل از اینکه شروع به شستن لباس کنید به کمک آب سرد لکه را خیس کنید. این عمل از خشک شدن لکه جلوگیری میکند و نمیگذارد لکه روی لباس شما تثبیت شود و از بین بردن آن را سختتر نخواهد کرد.
- اگر ممکن بود بخش لکه شده لباس را در آب فرو ببرید.
- اگر نمیتوانستید بخش لکه شده لباس را در آب فرو ببرید، تنها آن بخش را خیس نگهدارید.
هرگز تلاش نکنید که از طریق ساییدن پارچه به قسمت دیگر لکه را از بین ببرید، زیرا این کار سبب گسترش لکه میگردد.
۳- از تماس لکه با گرما اجتناب کنید. گرما فرایند تثبیت اغلب لکهها را سرعت میبخشد؛ بنابراین از قرار دادن لکهها در نزدیکی هر منبع حرارتی و یا در معرض خورشید اجتناب کنید و طی روند از بین بردن لکه فقط از آب سرد و حلالها استفاده کنید.
۴- به لکه فشار وارد نکنید. سعی نکنید که با فشار و زور بازو لکه را از بین ببرید. به خاطر داشته باشید که ما نمیخواهیم لکه از سطوح اولیه پارچه پایینتر برود.
مرحله دوم: انتخاب لکه بر مناسب
۱- نوع بافت پارچه را تشخیص دهید. نوع بافت پارچهای که لکه شده است، تعیین کننده نوع لکه بر است. اتیکتهای روی لباس معمولاً باید شامل نوع بافت پارچه و روش صحیح شست و شوی آن باشند، در صورت نبود اتیکت، کافی است بافت پارچه را تشخیص دهید.
۲- از بین بردن لکه از پارچه نخی. بهترین حلال برای پارچههای نخی شویندههای تجاری (تایدها) یا اسیدهای سبک (سرکه) هستند. برای لباسهای نخی سفید میتوان به راحتی از وایتکس استفاده کرد، ولی از آنجا که وایتکس بسیار قوی است ممکن است به بافت لباس آسیب بزند.
۳- از بین بردن لکه از پارچههای پشمی. پارچههای پشمی را در صورتی میتوان خیساند که در جایی پهن باشند، چرا که در صورت کشیده شدن، فرم آنها از بین میرود. باید مراقب باشید و تنها از شویندههای مخصوص پارچههای پشمی استفاده کنید؛ وایتکس و یا هر اسیدی میتواند به پارچه پشمی آسیب بزند. به محض اینکه برایتان مقدور بود لباس پشمی خود را به خشکشویی ببرید تا به صورت حرفهای برایتان لکهها را از بین ببرند.
۴- از بین بردن لکه از پارچههای مرکب از مواد مصنوعی. پارچههای مرکب از الیافی همچون آکریلیک، نایلون، اولفین، پلیاستر و غیره ساخته میشوند. برای اینکه خاطرتان آسوده باشد، برای این پارچهها از شویندههای استاندارد استفاده کنید، مگر اینکه در دستور روی اتیکت مورد دیگری نوشته شده باشد. از مواد خانگی استفاده نکنید چرا که میتوانند به پلاستیک موجود در این پارچهها آسیب بزنند.
۵- از بین بردن لکه از پارچههای ابریشمی. ابریشم پارچه بسیار حساسی است. برای از بین بردن لکه روی پارچههای ابریشمی باید بسیار زیاد دقت کرد. برای جلوگیری از تثبیت لکه، خیساندن پارچه با آب سرد روشی کارآمد است، اما باید حواستان باشد تا تنها بخش لکه شده پارچه خیس نشود چرا که این کار سبب تغییر رنگ دائمی آن بخش میگردد.
۶- از آب استفاده کنید. استفاده از آب برای هر نوع پارچهای مناسب است، اما تنها از تثبیت لکه جلوگیری میکند. آب میتواند از اثرات لکههای رنگی (رنگ مو، رژ لب و غیره) تا حد زیادی بکاهد، ولی برای تأثیر روی لکههای چرب و روغنی نیاز به خیساندن طولانی مدت دارد. احتمالاً برای از بین بردن اغلب لکهها نیاز به پاککنندههای قویتری خواهید داشت.
۷- از نمک استفاده کنید. در صورتی که نمک روی لکه قرار بگیرد، میتواند در از بین بردن آن مؤثر باشد. این روش برای بسیاری از لکهها کارآمد است، همچون لکه خون، لکه نوشیدنی و غیره.
۸- از هیدروژن پروکسید استفاده کنید. هیدروژن پروکسید در از بین بردن لکههای رنگی کارآمد است، لکههایی همچون لک رژ لب و چمن. ولی برای از بین بردن لکههای روغنی چندان جالب نیست.
۹- از وایتکس استفاده کنید. وایتکس کلردار تنها برای لباسهای سفید و معمولاً فقط برای پارچههای نخی قابل استفاده است.
۱۰- از شوینده استفاده کنید. شویندهها در برابر اکثر لکهها، مخصوصاً لکههای روغنی، همچون لکههای غذا بسیار کارآمد هستند. همچنین استفاده از شویندهها روشی مورد اطمینان برای اکثر پارچهها است، ولی برای اطمینان بیشتر اتیکت لباس را چک کنید.
۱۱- از اسیدهای ملایم استفاده کنید. اسیدهای ملایم برای از بین بردن چسبندگی چسب مایع و نوار چسب، همچنین برای لکههای روشن قهوه و چای و چمن بسیار عالی است.
۱۲- از گلیسیرین استفاده کنید. از گلیسیرین برای لکههای رنگی و جوهر استفاده کنید. گلیسیرین کمک میکند تا لکه از بافت پارچه جدا شود.
۱۳- از جوهرهای معدنی استفاده کنید. جوهرهای معدنی برای لکههای روغنی بهترین هستند، لکههایی از جنس قیر، رنگ، آسفالت و روغن ماشین. جوهرهای معدنی را باید برای پارچههایی که بافت محکمی دارند، استفاده کرد.
۱۴- از آنزیمهای پاک کننده استفاده کنید. آنزیمهای پاک کننده معمولاً در پاککنندههای تجاری یافت میشوند و برای استفاده روی الیافهای غیرآلی همچون پارچههای نخی بسیار مناسب است. این پاک کنندهها اغلب برای از بین بردن لکههای آلی همچون خون، عرق، زرده تخممرغ، ادرار و غیره مورد استفاده قرار میگیرند.
مرحله سوم: استفاده از لکه بر
۱- از یک ماده جاذب استفاده کنید. استفاده از یک ماده جاذب همچون نمک میتواند لکه را از بافت پارچه بیرون بکشد. یک لایه نمک، جوششیرین، پودر تالک، یا نشاسته ذرت را روی ناحیه لک شده بریزید و اجازه دهید ۱۵ دقیقه باقی بماند. سپس مواد را بردارید و پارچه را بشویید.
۲- از حلال استفاده کنید. لباس لکه شده خود را پشت و رو کنید، به طوری که لکه رو به روی شما نباشد. سپس از لکه بر انتخابی خود به پشت لکه بزنید. حلال از جهت مخالف لکه بافت پارچه را خیس میکند و سبب میشود که لکه به بافت رویی لباس منتقل شود.
۳- لباس خود را روی یک دستمال کاغذی بگذارید. طرف لکه شده لباس را روی یک دستمال کاغذی بگذارید. این کار به حلال اجازه میدهد تا لکه را از بافت لباس به یک سطح جاذب دیگر منتقل کند. به این صورت مادهای که سبب لکه میشود، از بافت پارچه خارج میگردد
۴- لباستان را کنار بگذارید و با آن کاری نداشته باشید. لباس خود را به مدت یک ساعت روی یک دستمال کاغذی بگذارید تا حلال اثر کند. در این لحظه هرگز اجازه ندهید بافت پارچه خشک شود، چرا که در این صورت لکه تثبیت میشود و تمامی تلاشهای قبلی شما از بین میرود.
۵- لباس را بشویید. پس از تکمیل تمامی گامهایی که پیش از این گفته شد، فوراً لباس خود را در ماشین لباسشویی بگذارید و یا با دست آن را بشویید. این کار سبب میشود که حلال و لکه از بافت پارچه خارج گردند و حالا لباس شما مثل روز اول است.
منبع:چطورپدیا