۲۰ نکته سخنرانی عمومی برای دانشجویان
اگر شما هم از اختلال اضطراب اجتماعی رنج می‌برید و باید در مدرسه ابتدایی، دبیرستان یا دانشگاه کنفرانسی را ارائه دهید، این نکات به شما کمک می‌کند تا بتوانید به خوبی آماده شوید. جدا از اینکه باید برای ارائه سخنرانی آمادگی‌هایی را کسب کنید، استراتژی‌هایی هم وجود دارد که می‌توانید با کمک آن‌ها اضطراب خود را کاهش داده و از آوردن هر گونه عذر و بهانه برای عدم حضور در کلاس (در روزی که کنفرانس دارید) هم جلوگیری کنید. در ادامه به نکاتی در مورد سخنرانی عمومی می‌پردازیم:
۱- درباره چیزهایی که می‌دانید، صحبت کنید
در صورت امکان، موضوعی را برای سخنرانی یا کنفرانس خود انتخاب کنید که در مورد آن اطلاعات زیادی دارد و نسبت به آن علاقه دارید. مخاطبان می‌توانند اشتیاق شما را برای ارائه این موضوع احساس کنند. اگر تجربه‌های زیادی در مورد موضوع انتخابی خود داشته باشید، مطمئناً وقتی دانشجوی دیگر از شما سؤال می‌پرسد، کمتر احساس اضطراب خواهید کرد.
۲- از قبل تمرین کنید
حتی سخنرانان بزرگ هم قبل از سخنرانی، تمرین می‌کنند. با یک دستگاه ضبط صدا یا دوربین فیلم‌برداری، متن سخنرانی خود را با صدای بلندی تمرین کنید؛ سپس به خود نگاه کنید و ببینید که چگونه می‌توانید مهارت‌های سخنرانی خود را بهبود ببخشید. اگر احساس شجاعت می‌کنید، جلوی یکی از دوستان خود و یا یکی از اعضای خانواده تمرین کنید و نظر آن‌ها را بپرسید.
۳- کلاسی که قرار است در آن کنفرانس بدهید را از قبل ببینید
اگر به کلاس درسی که می‌خواهید در خارج از ساعات کلاس در آن صحبت کنید، دسترسی دارید، کمی وقت بگذارید و از آن کلاس دیدن کنید و حتی چند دقیقه‌ای در جلوی کلاس هم بایستید. استفاده از هر گونه دستگاه صوتی و تصویری را از قبل هماهنگ کنید و درست در همان مکانی که قرار است، سخنرانی خود را ارائه دهید، به تمرین بپردازید.
۴- در مورد اضطراب خود با دیگران صحبت کنید
اگر قرار است در دبیرستان یا دانشگاه سخنرانی کنید، قبل از موعد با معلم یا استاد خود ملاقات کنید و در مورد ترس‌هایتان از سخنرانی در برابر عموم صحبت کنید. اگر قرار است در مدرسه ابتدایی یا دبیرستان سخنرانی کنید، ترس‌های خود را به والدین، معلم یا مشاور بگویید. گاهی اوقات صحبت کردن در مورد ترس‌هایتان با دیگران باعث می‌شود تا بتوانید راحت‌تر از پس سخنرانی بربیایید و اضطرابی که در روی صحنه احساس می‌کنید را به حداقل برسانید.
۵- خود را فردی تصور کنید که دارای اعتمادبه‌نفس است
خود را طوری تصور کنید که با اعتمادبه‌نفس کامل در حال سخنرانی هستید. تصور کنید که هیچ اضطرابی ندارید و تمام دانشجویان هم جذب نحوه ارائه شما شده‌اند. اگر چه ممکن است برای شما تا حدی عجیب به نظر برسد ولی «تجسم» ابزار قدرتمندی برای تغییر باورها و احساسات شماست. ورزشکاران ممتاز از این استراتژی برای بهبود عملکرد خود در مسابقات استفاده می‌کنند.
۶- این را بدانید که سایر دانشجوها هم طرف شما هستند
به زمانی فکر کنید که شما هم جزو مخاطب‌ها بوده‌اید و دانشجویی که در حال ارائه سخنرانی و یا کنفرانس بوده است، به شدت عصبی به نظر می‌رسید. آیا فکر می‌کنید که بدتر از آن دانشجو سخنرانی می‌کنید؟ به احتمال زیاد شما هم نسبت به آن دانشجو احساس دلسوزی می‌کردید و با لبخند زدن و یا تکان دادن سرتان می‌خواستید کاری کنید که آن شخص احساس راحتی بیشتر کند. به یاد داشته باشید که به طور کلی دانشجویان دیگر هم می‌خواهند که شما موفق شوید و در حین ارائه احساس راحتی بیشتری کنید. اگر بنا بر دلایلی مخاطب‌ها طرف شما نیستند یا احساس تحقیر، طرد و انزوای اجتماعی می‌کنید، حتماً این موضوع را با والدین، معلم یا مشاور خود در میان بگذارید.
۷- بر روی انتقال پیام خود متمرکز شوید
وقتی بر روی وظیفه‌ای که بر روی دوشتان است، متمرکز شوید، می‌توانید راحت‌تر اضطراب را کنترل کنید. بر روی پیام اصلی سخنرانی یا صحبت‌های خود تمرکز کنید و ارائه آن پیام به سایر دانشجوهای کلاس را جزو هدف اصلی خود قرار دهید.
۸- تجربه کسب کنید
هر زمان که آماده هستید، برای سخنرانی در برابر سایر همکلاسی‌های خود داوطلب شوید. هنگامی که سؤالی پرسیده می‌شود، اولین کسی باشید که دست خود را بالا می‌برد. هم‌زمان با هر تجربه‌ای که در سخنرانی در برابر عموم کسب می‌کنید، اعتمادبه‌نفس شما هم بالاتر می‌رود.
۹- نحوه عملکرد سخنران‌های دیگر را هم مشاهده کنید
زمانی را هم صرف مشاهده سایر سخنرانانی کنید که عملکرد بسیار خوبی دارند. شما می‌توانید از استایل و اعتماد آن‌ها الگوبرداری کنید.
۱۰- صحبت‌های خود را سازمان‌دهی کنید
هر سخنرانی باید یک مقدمه، متن اصلی و یک نتیجه داشته باشد. سخنرانی خود را طوری سازمان‌دهی کنید که صحبت‌هایتان بر اساس توقعات سایر دانشجویان پیش برود.
۱۱- توجه مخاطبان را نسبت به خود جلب کنید
اکثر همکلاسی‌های شما حداقل ۲۰ ثانیه اول را به حرف‌های شما گوش می‌دهند. شما باید سعی کنید تا توجه آن‌ها را در طول لحظه‌های اول جلب کنید. می‌توانید با واقعیت جالب یا داستانی شروع کنید که مرتبط با موضوعتان است.
۱۲- یک پیام اصلی برای انتقال به مخاطب داشته باشید
فقط بر روی یک موضوع اصلی تمرکز کنید تا همکلاسی‌های شما بتوانند بیشتر یاد بگیرند. بخش‌های مختلف صحبت‌هایتان را به موضوع اصلی ربط دهید تا از پیام خود حمایت کنید. ارائه توضیحات اضافه و بی‌ربط باعث بی‌علاقگی سایر دانشجویان نسبت به موضوع می‌شود.
۱۳- داستان بگویید
داستان‌ها، توجه دانشجویان دیگر را جلب می‌کنند و نسبت به بیان سایر حقیقت‌ها، پیام شما را به شکلی مفهومی‌تر و پرمعناتر به دیگران می‌رسانند. در صورت امکان می‌توانید از یک داستان برای توضیح دادن در مورد نکته‌ای خاص در بین صحبت‌های خود هم استفاده کنید.
۱۴- سبک منحصربه‌فرد خود را توسعه دهید
علاوه بر اینکه می‌توانید از سخنرانان خوب تقلید کنید، بر روی توسعه سبک شخصی خود به عنوان یک سخنران عمومی هم کار کنید. شخصیت خود را با سبک صحبت کردنتان ترکیب کنید تا در هنگام سخنرانی در جلوی کلاس احساس راحتی بیشتری داشته باشید. بیان داستان‌های شخصی که متناسب با موضوع مورد بحث شما هستند، روشی عالی است برای اینکه به دانشجویان دیگر اجازه بدهید تا شما را بهتر بشناسند.
۱۵- تکیه کلام نداشته باشید و از کلمات اضافه استفاده نکنید
کلمه‌هایی مثل «اساساً»، «خوب» و «آ» هیچ‌چیز جدیدی را به سخنان شما اضافه نمی‌کنند. هنگامی که احساس می‌کنید می‌خواهید از این کلمات استفاده کنید، بهتر است تمرین کنید تا ساکت بمانید.
۱۶- تن، درجه صدا و سرعت صحبت کردن خود را تغییر دهید
سخنران‌های جذاب، زیر و بم صدا (بالا و پایین)، درجه صدا (بلندی و کوتاهی) و سرعت ادای کلمات (سریع و آهسته) خود را دائماً تغییر می‌دهند. انجام چنین کاری باعث می‌شود که همکلاسی‌های شما نسبت به صحبت‌های شما علاقه‌مند شوند و از اول تا آخر جذب گفتار شما باشند.
۱۷- مخاطبان را بخندانید
خنده، روشی عالی برای آرامش شما و سایر دانشجویان است و تعریف جوک و لطیفه در ابتدای سخنرانی هم می‌تواند باعث شود تا جو راحت و صمیمی ایجاد شود. از قبل، مدت زمان لازم و نحوه تعریف کردن جوک را تمرین کنید و نظر دوستتان را هم حتماً بپرسید. فقط قبل از تعریف جوک، مطمئن شوید که حتماً متناسب با شرایطی باشد که در آن قرار دارید.
۱۸- به دنبال یک چهره مهربان در بین جمع بگردید
اگر احساس اضطراب می‌کنید، یکی از دوستانتان را در کلاس پیدا کنید یا کسی که مهربان به نظر می‌رسد و تصور کنید که فقط با آن شخص صحبت می‌کنید.
۱۹- عذرخواهی نکنید
اگر اشتباهی کردید، عذرخواهی نکنید. فرض کنید که همکلاسی‌های شما متوجه اشتباهتان نشده‌اند. تا زمانی که واقعاً احتیاجی به اصلاح نکته و یا عددی نباشد، نباید روی اشتباهات خود دست بگذارید زیرا ممکن است فقط خود شما متوجه آن اشتباهات شده باشید. اگر به خاطر لرزش و تکان خوردن دست‌های خود یا مواردی مشابه به آن اشتباهی کرده‌اید، سعی کنید با گفتن جمله‌ای مثل «وقتی که صبح بیدار شدم تا این اندازه عصبی نبودم» از این وضعیت رها شوید؛ این کار می‌تواند به شما کمک کند تا بحران‌ها و فشارها را راحت‌تر از بین ببرید.
۲۰- لبخند بزنید
سعی کنید حتی در شرایطی که تصورتان از خود در حین سخنرانی با واقعیت خیلی متفاوت بود، باز هم لبخند بزنید. اگر لبخند بزنید، همکلاسی‌هایتان شما را به عنوان سخنران اجتماعی‌ای می‌بینند که سخنانش قابل پذیرش است.
سخن آخر
طبیعی است که اولین باری که می‌خواهید در جلوی کلاس بایستید و صحبت کنید، مقداری احساس ترس داشته باشید. با این حال اگر احساس ترس در وجودتان ادامه پیدا کند، زندگی روزانه شما را مختل می‌کند و باعث می‌شود که حتی شب‌ها هم نتوانید به خوبی بخوابید؛ در این شرایط بهتر است در مورد احساس اضطراب با کسی صحبت کنید. سعی کنید در مورد احساساتتان با والدین، معلم، یا مشاور خود صحبت کنید. اگر صحبت با این افراد هیچ فایده‌ای نداشت، به نزد پزشک مراجعه کنید. اضطراب شدید در حین سخنرانی، یک اختلال واقعی است که می‌تواند با درمان بهبود یابد.
منبع: چطورپدیا
